Nadia Zerouali: Nederland is hier op z'n mooist

Nadia Zerouali (48) bekend van onder meer het programma BinnensteBuiten en de podcast Op je gezondheid verhuisde onlangs terug naar haar geboortegrond. Nu woont ze samen met haar zoon Tariq (19) en het gezin van haar zusje op een oude boerderie in buurtschap Ratum bij Winterswijk. “We gaan met z’n allen naar het Ratums buurtfeest, maar zijn er ook als iemand is overleden.”

‘“Later als ik groot ben, wil ik beslist een boerderij in Winterswijk. Dat lijkt me fantastisch.’ Het is een zin die ik heel vaak heb geroepen. En nu is het zover. Ik ben grijs, bijna 50 en zwaar in de overgang. Ik vind mezelf groot genoeg. Het werd tijd te verkassen vanuit Almere terug naar mijn geboortegrond.

Ik was al langere tijd aan het zeuren bij mijn broertje en zusjes. ‘Wie van jullie wil samen met mij een boerderij kopen? Please?’ Lekker buitenaf, middenin de natuur. En dat dan de reeën ’s ochtends vroeg en tegen de avondschemer langs je raam lopen. Geweldig leek me dat. Vorig jaar zomer was het ineens zover. Mijn jongste zus Amale was vlak daarvoor teruggegaan naar Winterswijk. Samen met haar man en vier kinderen. Ze zat in een soort tussenwoning, maar zocht net als ik iets op het platteland. Op een dag vroeg ze me: ‘Nadia, ben je serieus? Zou je met ons op een boerderij willen wonen? Er staat namelijk een heel mooie te koop. We kunnen nu gaan kijken.’ Die boerderij is toen niet doorgegaan. Maar het tweede huis waar we gingen kijken, wel. Een gelukje. Alles kwam samen. Ik heb mijn huis in Almere verkocht en nu wonen we sinds een half jaar hier. Met z’n allen op een boerderie, in het buurtschap Ratum. Op een steenworp afstand van de steengroeve. Het is hier Nederland op z’n mooist.”

Waarom wilde je terug?

“Er bestaat een Algerijns liedje Ya rajah, de reiziger. Waar je ook heen gaat, je wilt altijd weer terug naar daar waar je vandaan komt. Het gaat over ontheemd zijn. Ik was niet ontheemd in Almere, maar was er ook niet thuis. Mijn thuis is in Winterswijk. Ik ben een geboren en getogen Nederlander en ik ben ook Marokkaan. Maar als ik mezelf zou moeten definiëren, dan ben ik een Winterswijkse. In dat boerendorp, vijf kilometer van de Duitse grens ben ik gevormd. Ik snap de mensen hier. Ze zijn leuk, misschien een beetje lomp, af en toe. En direct. Recht door zee. Al zijn de meesten ook bescheiden. Ze roeptoeteren niet: ‘Kijk ons eens fantastisch en verdraagzaam wezen.’ Terwijl ze dat over het algemeen wel zijn. Hier staat het enige AZC zonder hekken. En we hebben een Islamitische begraafplaats, gefaciliteerd door de gemeente.

Misschien lijkt Winterswijk van buitenaf een gesloten gemeenschap, maar dat is niet zo. Als je bereid bent je een beetje aan te passen, mee te doen, dan gaan de deuren hier voor je open. Ben je meer dan welkom. Mijn ouders kwamen hier rond 1970. Mijn vader ging hier werken als gastarbeider in een textielfabriek. Ze spraken de taal niet, zagen er anders uit. En toch lukte het hen hun plek te veroveren. Mijn moeder bakte bijvoorbeeld elke dag vers brood. Dat ging als een lopend vuurtje in de wijk. Iedereen wilde het proeven. Eten verbindt. Later toen ik al naar school ging, vonden mijn klasgenoten mijn brood zo geweldig dat ze bereid waren het te ruilen tegen een Granny Smith appel of een Ligakoek. Ik bewaar daar warme herinneringen aan en ik ben er door geïnspireerd. Ik was het enige Marokkaanse meisje op mijn school en in de buurt. En toch hoorde ik er helemaal bij. In mijn omgeving waren er altijd mensen die mij het gevoel gaven dat ik ook één van hen was. Meneer Eisinga van Scheikunde bijvoorbeeld vroeg eens aan mij: ‘Van wie bun-ie er ene dan?’ Ik keek hem verbaasd aan. Van wie ben ik er één? Alsof hij mijn ouders kende. Het zijn Marokkanen. Ik denk dat hij mij niet wilde uitzonderen. Dat heb ik altijd onthouden en vond ik bijzonder. Voor hem was ik eenzelfde kind als ieder ander. Zeg nou zelf, naar zo’n plek, naar zulke mensen, wil toch iedereen terug?”

En hoe bevalt het je?

Nieuwsgierig geworden naar het hele artikel? Bestel de Naober hier.