Weet je nog...?

In de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw was er een vaste weekplanning voor het huishouden. De uitdrukking ‘maandag wasdag’ komt omdat vroeger iedere maandag alle kleding en ander wasgoed werd gewassen.

Zwaar werk
Vroeger werd alles nog op de hand gewassen, dat was behoorlijk zwaar werk. Op zondag begon de voorbereiding al. Alle wasgoed werd alvast in de week gezet zodat de witte was op maandag gelijk in een grote ketel met water en zeep kon worden gekookt. Het wasgoed werd vervolgens schoongeschrobd.
Als er vlekken in het wasgoed zaten, werden deze met wat chloor verwijderd. Lakens en schorten gingen in een spoelbak met stijfsel.
En dan ging alles aan de waslijn om in de wind droog te wapperen.

Als het winter was, werd het lastiger om het wasgoed buiten te drogen. Overdag ging het wel buiten aan de waslijn, maar 's avonds was het dan stijf van de kou. Op een rekje bij de kachel moest het wasgoed dan binnen verder opdrogen.

De wasmachine
Eind jaren vijftig deed de wasmachine zijn intrede. De meeste vrouwen hadden begin jaren zestig wel een wasmachine. Maar het bleef nog steeds hard werken, want de wasmachine kon het water nog niet uit zichzelf verwarmen en afvoeren. Ook de functie van centrifugeren zat er destijds nog niet bij.
Daarom kookten de huisvrouwen eerst water op het fornuis en sjouwden ze emmers vol water.
Als het wasgoed dan gewassen was, ging het eerst nog door de wringerd om het ergste water er uit te wringen. Vervolgens ging het wasgoed weer buiten aan de waslijn om verder te drogen. Een klein beetje tijdwinst leverden deze eerste wasmachines wel op, want boenen en schrobben was nagenoeg niet meer nodig.

In de steden konden huisvrouwen al snel terecht bij wasserettes waar volautomatische wasmachines met een ingebouwde centifuge stonden. Eind jaren zestig werden deze wasmachines ook betaalbaar voor huishoudens en nam de wasmachine thuis het zware werk over.

Foto's: Nationaal Archief